Tarih

30 Ağustos zaferine giden yol

Yazar: TR Dergisi

30 Ağustos, Türk tarihinde zafere giden yolda ilk kıvılcımıdır. Sakarya Savaşı’nda durdurulan düşmanın memleketten sürülme vakti gelmiş, Mustafa Kemal ve arkadaşları taarruz için harekete geçmişti.

Mustafa Kemal, askerî liseden beri öğrendiği tüm askerî bilgisini, savaşlarda elde ettiği tecrübelerini şimdi yurdunu tamamen kurtarmak için kullanacaktı. Anadolu’nun bitmek bilmeyen harplerden dolayı bitap düşen halkı, onun çağrısıyla kağnıdan at nalına, çorabından öküzüne elindeki her şeyini ordunun emrine vermişti. Saldırı için bir yıl önce Yunan taarruzunun başladığı gün seçildi. 26 Ağustos 1922 tarihi, İstiklal Savaşı’nın zaferle noktalanacağı kritik bir başlangıcın ilk hamlesiydi.

PLANLI BİR HABER: ÇAY ZİYAFETİ

Hâkimiyet-i Milliye gazetesi 20 Ağustos 1922 tarihinde Reis Paşa’nın 21 Ağustos’ta köşkte bir çay ziyafeti vereceğini duyurdu. Bu şaşırtma bir haberdi. Gazete matbaadan henüz çıktığında Mustafa Kemal çoktan cepheye gitmişti bile. Cepheye gitmeden evvel silah arkadaşlarıyla buluşan Gazi, onlara “Taarruzdan 15 gün sonra İzmir’deyiz.” demişti. Düşmanın en güçlü olduğu nokta Afyon’du. Mustafa Kemal Paşa hayatı boyunca asla terk etmediği bir prensibini şimdi bu kritik zamanda da uygulayacak, düşmana en güçlü olduğu yerden saldıracaktı. Mustafa Kemal’in annesi Zübeyde Hanım durumu fark etmiş ve oğluna cephe yolundayken şu duygu yüklü telgrafı çekmiştir: “Oğlum… Seni bekledim… Dönmedin! Çay ziyafetine gideceğini söyledin. Ama ben biliyorum! Sen cepheye gittin. Sana ve tüm askerlerimize dua ettiğimi bilesin. Savaşı kazanmadan, düşmanı vatan toprağından atmadan dönme! Annen.” Gazi, 26 Ağustos’un ilk saatlerinde Afyon Şuhut’taki karargâhındaydı. Bir süvari birliği eşliğinde Kocatepe’ye doğru yola çıktılar. Büyük bir gizlilik içinde yürütülen bu harekâtla Afyon, güneybatısından kuşatılacak, düşman ordusunun İzmir yolu kesilecek ve kuzeyden gelen Türk süvarisi düşmanı çember içine alacak ve yok edecekti.

KOCATEPE’DE…

Mustafa Kemal, Kocatepe eteklerine geldiğinde o manzara ile karşılaştı. Büyük karanlığın içerisine gizlenmiş mahşeri bir kalabalık ayakta, Mustafa Kemal’i selamlıyordu. Kocatepe’nin etekleri asker kaynıyor, karanlığın içerisinden semaya yükselen dualar, tabiatın sessizliği bozuyordu. 50 km yol kateden binlerce asker, süvari ve topçu personeli Başkomutanın taarruz emrini bekliyordu. Fevzi Paşa, çadırındaydı. Yanına gelen Mustafa Kemal’i ayakta karşıladı. Gazi elini köstekli saatine götürdü. Saatini kontrol etti. Vakit artık tamamdı. Dudaklarından şu sözler döküldü: “İnşallah zafer bizimdir! Hayırlı olsun.”

TAARRUZ BAŞLIYOR

Dumlupınar, 26 Ağustos sabahına Türk topçusunun dehşet verici atışlarıyla uyandı. Düşman birlikleri kuşatma harekâtından habersiz, müstahkem mevkilerini savunmaya çalışıyordu. Dalga dalga gelen Türk birlikleri karşılarına çıkan düşman mevzilerini teker teker ele geçirip Dumlupınar müstahkem mevkiine ulaştı ve nihayet zafer kazanıldı. Üç parçaya ayrılan düşman ordusu Yalova, Bandırma ve İzmir yönlerine doğru kaçmaya başlamıştı. Afyon’da çembere alınan düşman birlikleri için ya teslim olmak ya da ölmekten başka çare yoktu. Gazi, 1 Eylül’de bütün askerî birliklere şu emri verdi: “İlk hedefiniz Akdeniz’dir! İleri!” İzmir yoluna çıkan kahraman Türk ordusu zaferin verdiği heyecanla kısa sürede İzmir’e ulaştı. Ordu, 14 gün sonra İzmir’deydi. Çilekeş bir milletin 200 yıllık mağlubiyet tarihinin artık sona erdiği bir gün oldu, 30 Ağustos. Zaferleri ve mazisi insanlık tarihi ile başlayan kahraman Türk ordusu, memleketi düşman işgalinden kurtarmıştı. Bu mukaddes tarih ki yine bir ağustos ayında elde edilmiş, Türk tarihine parlak bir ağustos zafer, cesaret ve inançla Mehmetçik tarafından yazılmıştı.

İşte Türk Tarihindeki Ağustos Zaferleri

* Malazgirt Meydan Muharebesi, 26 Ağustos 1071
* Otlukbeli Muharebesi, 11 Ağustos 1473
* Çaldıran Meydan Muharebesi, 23 Ağustos 1514
* Mercidabık Zaferi, 24 Ağustos 1516
* Belgrad’ın Fethi, 29 Ağustos 1521
* Mohaç Zaferi, 29 Ağustos 1526
* Kıbrıs’ın Fethi, 1 Ağustos 1571
* Sakarya Meydan Muharebesi, 23 Ağustos 1921
* Büyük Taarruz (Başkomutanlık Meydan Muharebesi), 26-30 Ağustos 1922

 

 

Yazar Hakkında

TR Dergisi

Yorum Ekle