Kitap

Cemal Emden’in Fotoğrafları

Yazar: TR Dergisi

Mimarlık Haftası etkinlikleri Cemal Emden’in Güncel Türkiye Mimarlığından Fotoğraflar sergisiyle sezon açılışı yaptı.

Mimarlık, sanatların içinde en sıra dışı olanıdır. Sadece estetik bir amaca hizmet etmez, o estetikle birleşen insani işlevleri de görevlerinin arasındadır. İnsanlık tarihinde barınma ihtiyacını gidermek üzere gelişen bu dal, zaman içinde kendi görsel estetiğini de oluşturmuştur. Evlerden okullara, toplu konutlardan müzelere, spor tesislerinden havaalanlarına, parklardan iş merkezlerine, otellerden alışveriş merkezlerine kadar mimarlığın uygulama alanları genişlemiştir. Mimarlık bünyesinde barındırdığı matematik ile de bir yanıyla bilim olarak kabul edilir. Mimarlık, temel olarak ihtiyaçlardan yola çıksa da diğer yanıyla dünyanın en önemli ve eski sanatlarından biri olarak varlığını sürdürmektedir. Görkem ve estetik, özellikle 20. yüzyıldan itibaren çağdaş yaklaşımlarla da farklı bir boyuta gelmiştir. Bugün adları imza olarak kabul edilen mimarlar ve mimarlık büroları, şehirlerin bugün bildiğimiz siluetlerini oluşturmuşlardır. Cemal Emden bir mimar. Ama mimarlık eğitimini ve bilgisini fotoğrafla birleştirerek önemli çalışmalara imza atmıştır. Açtığı kişisel sergiler, yaptığı kitaplarla hem ülkemizin mimari değerlerini hem de dünyanın önemli mimarlarının yapıtlarını usta işi kompozisyonlarla unutulmaz fotoğraflara dönüştürmüştür.

GÜNCEL TÜRKİYE MİMARLIĞINDAN FOTOĞRAFLAR

Geçtiğimiz günlerde Galeri Işık Teşvikiye, Mimarlık Haftası etkinlikleri kapsamında Cemal Emden’in Güncel Türkiye Mimarlığından Fotoğraflar sergisiyle sezon açılışını gerçekleştirdi. Küratörlüğünü Sait Ali Köknar’ın yaptığı bu sergide 2010’ların Türkiye’deki mimarlık eğilimlerini yansıtan ve farklı mimarlık ofisleri tarafından tasarlanan 35 yapının fotoğrafları yer alıyordu. Farklı işlevleri olan ve güncel mimarlığın özgün izlerini taşıyan bu yapılar, ayrı panolar hâlinde birden fazla fotoğraftan oluşan bir kurgulamayla izleyicilere sunulmaktaydı. Özellikle yapıların özgün karakterlerini başarıyla anlatan, ışık ve kompozisyonları ile öne çıkan bu fotoğraflar büyük ilgi çekti. Mimari fotoğraf, aslında fotoğraf konuları arasında zorluk derecesi en fazla olanıdır ve Cemal Emden bunu mesleki tecrübesinin de ona verdiği güçle başarılı fotoğraflara çevirmektedir. Sergiler belirli bir süre açık kaldıktan sonra kapanmak durumundadırlar. Oysa bir serginin kitabı yapıldığı zaman, o sergi sonsuza dek unutulmaz. Hem hatırlamak hem de bir arşiv tutmak için kitaplara büyük görevler düşmektedir. Tarihe not, ancak kitapla düşülebilir. Editörlüğünü Sait Ali Köknar’ın yaptığı serginin kitabı da yayınlandı ve mimarlık sanatımızın 10 yıla yaklaşan dönemi için önemli bir belge oluşturdu. Bu kitabın çok önemli bir özelliği var. Eğer Cemal Emden fotoğraflamasaydı, bu kitapta gördüğümüz, Türkiye’nin birçok farklı bölgesinde yer alan çağdaş mimari yapı örneklerinin asla nerede olduğunu bilemeyecektik. Sergide gördüğümüz, günümüz mimarisinin seçkin örneklerini anlatan, Nurus’un 90. yılı için yapılan ve Masa Yayınları tarafından İngilizce olarak basılan Contemporary Turkish Architecture 2017 başlığını taşıyan 176 sayfalık bu kitap, günümüz mimarlığı için doğru saptanmış bir belge, fotoğraf sanatının mimarlıkla birleşen güzel bir örneği olarak raflardaki yerini aldı. Cemal Emden, Türkiye’nin en önemli mimari fotoğrafçılarından biri olarak fotoğraf sanatı üzerinden yapıların dinamiklerini farklı boyutlara taşımakta olan bir sanatçımızdır. Mimar olması, özellikle önemli mimarların işlerini çekerken Emden’e büyük avantaj sağlıyor. Gerek fotoğraflarındaki teknik titizlik ve mimari disiplin gerekse fotoğraf sanatının en önemli ögesi olan kompozisyonu estetik bir bütünlük içinde kullanarak bizlere olağanüstü fotoğraflar sunuyor. Mimari fotoğrafın gerçek işlevini yerine getirebilmesi için, fotoğrafın doğru açılardan çekilmesi gerekir. Aynı zamanda yapıyı en iyi anlatan ışığın varlığı da bu fotoğrafların temel koşuludur. Mimari fotoğrafçı aslında bir bilim adamı titizliğiyle çalışmaktadır. Özellikle, işlerini çektiği mimarların üsluplarına olan saygısı, fotoğraf sanatıyla birleştiğinde ortaya olağanüstü fotoğraflar çıkar. Emden, oluşturduğu sergi ve kitaplarıyla hem dünyada hem de Türkiye’de kurumların mimari fotoğrafçılık konusunda çalışmak istediği fotoğrafçılardan biri olmuştur. Kitapları önemli yayınevleri tarafından basılmıştır, dünyanın önemli galerilerinde sergileri açılmıştır. Cemal Emden, mimarlık tarihine ölümsüz yapıtlar bırakmış olan Le Corbusier’den, Louis Kahn’a kadar yapıtlarını saptadığı mimarları, kendi bakış açısıyla dünyaya bir kez daha unutulmamak üzere hatırlatmıştır. Şu günlerde Pera Müzesinde, Cemal Emden’in fotoğraflarından oluşan Louis Kahn’a Yeniden Bakış (Louis Kahn Re/framed) sergisi izleyicilerini ağırlamayı sürdürüyor.

Yazar Hakkında

TR Dergisi

Yorum Ekle