Sanat

SARAYLARA LAYIK: YEMENİ

emre.ozcan@cubemedya.com'
Yazar: TR Editör

Bir zamanlar Bin Bir Gece Masalları‘ndaki prenseslerin zarif layık görülen yemeniler, Gaziantep çarşısındaki ustaların elinde dünyaya açılıyor.
Yazı: YUSUF MERİÇ

Eskiden gelinlerin, çobanların, çiftçilerin hatta şehzadelerin vazgeçilmezi olan yemeniler, neredeyse unutulmak üzereyken Antepli ustaların elinde yeniden hayat buluyor. Eskiden Anadolu’da adım başı bulunan yemenicilerin son temsilcileri Gaziantep’te ve Kahramanmaraş’ta varlığını koruyor. Osmanlı gündelik yaşamının önemli parçalarından biri olan yemeninin, turistler için otantik bir seyirlik olarak kalmasına gönülleri razı olmamış. Anadolu’da altı yüz yıldan daha uzun süre kullanılan yemeninin tarihi çok daha eskilere dayanıyor. Orta Doğu kökenli bir ayakkabı olan yemeninin İslam öncesine dayanan bir geçmişi var. Son derece sağlıklı bir ayakkabı olan yemeni, üzeri keçi, tabanı manda derisinden yapılan tamamen doğal bir ürün. Pamuktan yapılmış ip ve kumaşın deri üzerine uygulanmasıyla elde edilen yemeni, sabır ve incelik isteyen bir zanaatın ürünü. Köklü geleneklerimizden süzülen bu estetik ayakkabı, Halep üzerinden ilk olarak Gaziantep’e gelmiş, oradan da Anadolu ve Balkanlara yayılmış. Bu yolculuk sırasında Anadolu motifleriyle bezenerek, Türk insanının beğenisine uygun bir değişim geçirmiş. Yemeniyi, diğer ayakkabılardan ayıran en önemli özellik, taban ile yüzün birleştiği yerlerin sadece el işi dikişle tutturulması.

İLK AĞIZDAN

Hollywood’un Yemenicisi Orhan Çakıroğlu

“Yarım asırlık yemeni ustasıyım. Büyük dedem Abu Usta’nın 1870 yılında başladığı yemenicilik mesleğinin dördüncü kuşak temsilcisiyim. Hâlen bu zanaatı Tarihî Gaziantep Çarşısı’nda sürdürüyoruz. Bir gün dükkâna İngiliz bir kadın geldi. Meğer Amerikan filmlerine kostüm sağlayan büyük bir firmada çalışıyormuş. Troya filmi için yemeni yapıp gönderdik. Brad Pitt, yemenilerimizi çok beğenmiş. Teşekkür etmek için imzalı fotoğrafını gönderdi. Fotoğrafı dükkâna asınca adım Brad Pitt’in yemenicisine çıktı. Daha sonra pek çok film için yemeni ürettik, üretmeye de devam ediyoruz.”
SAHTİYAN

Usta işi
Yemeninin yüzünde kullanılan tabaklanmış keçi derisine verilen isim.

Yazar Hakkında

emre.ozcan@cubemedya.com'

TR Editör

Yorum Ekle